Ellora Mağaraları’nda Kailasa Tapınağı (Kailash)
Tek Bir Kayadan Oyulan 1200 Yıllık Devasa Hindu Mabedi
Kailasa Tapınağı, Hindistan’ın merkezindeki Maharastra bölgesinde Aurangabad şehrine yaklaşık 30 km uzaklıkta Ellora (Elura, Elapura) yer almakta olup dünyanın en büyük monolitik sanat eseridir. Devasa tapınak, bir mağaranın dağ yamacına usta zanaatkarlar tarafından tek bir sağlam kayadan 18 yılda oyulmuştur. Resmen dünyanın harika yapılarından birisi olarak seçilmemişse de hiç kimse bu tapınağın muazzamlığını inkâr edemez. Kailasa Tapınağı, Atina’daki Parthenon‘dan daha büyük bir alanı kaplamakla birlikte bu muhteşem sanat eserini 1682’ye kadar kimse fark etmemiştir. Hindistan’daki antik kaya kesme mimarisinin en önemli örneklerinden olan Ellora Mağaraları, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer almaktadır.
Okumak yerine isterseniz aşağıdaki Youtube videomu seyredebilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=b-SzFCIy-gQ
Tapınağın arkasındaki tarihin hararetli tartışmaların konusu olmasına karşın, bu antik harikayla ilgili pek çok ilginç bilgiye sahibiz. Hindular tapınağı Hinduizmin ana tanrılarından biri olan Şiva‘yı onurlandırmak için inşa etmiş olup, onun Himalayalardan Kailash Dağı’nda bulunduğuna inanılan sarayını taklit etmeyi amaçlamışlardı. Mimarın niyetinin bu olduğu, Şiva’nın tapınağın altındaki dağının içine hapsolan baş düşmanı Ravana‘nın oyulmuş sahnesinin varlığıyla desteklenmektedir. Tüm tapınağın, ibadet edenlerin iki merdivenle tırmanması gereken yüksek bir platform üzerine yerleştirilmesiyle de ek bir dağ etkisi elde edilmektedir.
Ne Zaman İnşa Edildi?
Kayıtlara göre Kalachuri hanedanından Rashtrakuta Kralı I. Krishna, Şiva’ya karısını hastalıktan kurtarması için dua ettikten sonra veya Pallava’lara karşı kazandığı zaferi kutlamak amacıyla bu tapınağın inşa edilmesini emretmiştir. Mimarlar dağın tepesinden başlayarak yapıyı oymak için aşağı doğru ilerlemişlerdir. Arkeologlara göre, itinayla sürdürülen oyma süreci MS 756 ile 773 yılları arasında gerçekleşmiş olup, 200.000 tondan fazla volkanik kayayı kaldırılmıştır. Kailasa Tapınağı, hepsi sağlam eğimli bazalt kayalarının MS 6. ila 8. Yüzyılda insan eliyle oyulması suretiyle hazırlanan ve Ellora Mağaraları adıyla bilinen bölgedeki 32 mağaradan sadece birisi ve bu mağaraların 16.sıdır. Yakınlarda bulunan Rashtrakuta tarzı olmayan tapınaklar Pallava ve Chalukya sanatçılarının mabedin yapım sürecine katılımını göstermektedir. Bunların en eskisi 21. Mağara Ramesvara MS 6. yüzyıla tarihlenmektedir. Bu mağarada bir iç tapınak (garbhagriha), ibadet edenlerin dolaşması için bir dolaşma koridoru, çift revaklı girişler ve Purana adlı kutsal metinlerinden sahnelerin tasvir edildiği kabartma duvar süsleri yer almaktadır. Ellora’daki Kailasa Tapınağının Kuzey Karnataka’daki Virupaksha tapınağıyla çarpıcı benzerliklere sahip olduğuna ve Virupaksha tapınağının mimarlarının bu tapınağın inşasında çalıştığı inanılmaktadır. Kaliasa tapınağı I. Krisna’nın selefi Dantidurga tarafından başkent haline getirilen Ellora’nın ihtişamını daha da artırmıştır.
Yapısı
Günümüzün modern imkanlarıyla çağdaş teknolojiyi kullanarak tüm siteyi kabaca kazmak bile günde 24 saat çalışılması koşuluyla bile yaklaşık 200 gün sürecektir. Bu hesaba monolitik yapının dört bir yanında ki detaylı oymaların yapım süresi dahil değildir. U şeklindeki Kailasa Tapınağı bir bağlantı hendeği ile birleştirilen 90 ve 53 m uzunluğunda iki büyük dilim halinde kazılması suretiyle inşa edilmiştir. 32 metre yüksekliğindeki yapı sekizgen kubbeli üç katlı bir vimana (kule) ve dörtlü gruplar halinde yerleştirilmiş 16 sütunun bulunduğu mandapa adlı giriş holünü çevreleyen iki büyük bağımsız sütun (dhvajastambhas) oluşmaktadır. Dış duvarlardaki büyük taş oymalarda kutsal Hindu metinleri Mahabharata ve Ramayana‘nın yanı sıra fil ve aslan grupları tasvir edilmektedir. İki iç sütunda Tanrı Şiva’nın efsanelerinden öyküler tasvir edilmiştir ki ayrıca bir başka önemli Hindu tanrısı olan Vişnu‘yu onurlandıran muazzam oymalar da vardır.
İç mekânın neredeyse her santimetresi karmaşık oymalarla doludur. Hem aşağı hem de yukarı doğru giden çok sayıda fil oymasını gördüğünüz de ana binanın dibinde, sanki dev taş fillerden oluşan bir ordu tüm tapınağı tuttuğu düşüncesi aklınıza gelebilir. Gerçekten de filler, tapınak kompleksinde ana yapı görevini üstlenen 100 metrelik bir sütunu çevrelemektedir.
Önemi
Müslüman Babür Kralı Aurangzeb, tapınağın tüm izlerini silebilsin diye yıkılmasını emretmiştir. Çekiç, keski ve kazma kullanılarak yıllarca süren zahmetle oyulan tapınak abartılı bir söylenceye göre 1.000 adamın 3 yıl boyunca uğraşmasına rağmen ancak kısmen yıkılabilmiştir. Bugünkü yapı çoğunlukla siyah volkanik kaya olmakla birlikte üzerindeki heykeller beyaz sıva ile kaplanarak kar gibi görünmeleri sağlanmış böylece tapınağın Himalaya Dağları’ndaymış gibi görünmesini sağlanmıştı. Bugün tapınağı ziyaret edenler bu beyaz sıvaların ancak küçük bir kısmını görebilmektedir. Arkeologlar, tapınakta henüz çoğu tercüme edilmemiş 30 milyondan fazla Sanskritçe oyma olduğunu tahmin etmektedir.
Bazı insanlar Kailasa Tapınağı’nın sanılandan çok daha eski olduğunu, çünkü o dönemdeki insanların bu kadar büyük bir yapıyı kazmasının mümkün olmadığını savunuyorlar. Tapınağın civarındaki diğer mağaralarda gerçekten çok daha eski oymalar var ancak yine de kesin bir şey söylemek mümkün değildir. Dünyanın harika yapılarını uzay ve uzaylılarla ilişkilendirmeyi seven bazı teorisyenler de Hindistan’ın bu bölgesindeki insanların Mısır piramitleri veya Paskalya Adası heykelleri gibi dünya dışından yardım aldığını iddia ediyor.
Sonuçta, tapınak tanrı Şiva’ya adanmış bir anıt olduğundan çok da fazlasını bilemiyoruz. Kailasa’da ayrıca en büyük Hindu tanrılarını onurlandıran 5 beş mabet bulunmaktadır. Hinsitan’da ki Kailasa Tapınağı eğer bir ölmeden önce görülmesi gerekenler listesi hazırlıyorsanız mutlaka eklenmesi gereken şaheserdir.
Fotoğraf Galerisi (Eski Posta Kartlarında Kaliasa, Kaliash)
